W piątek 6 maja 2022 roku w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów odbyło się czwarte spotkanie strony rządowej i przedstawicieli organizacji pozarządowych zaangażowanych w pomoc uchodźcom z Ukrainy. Poświęcono je głównie omówieniu spraw finansowania pomocy z projektów unijnych i sytuacji zawodowej osób z Ukrainy.
Sekretarz Stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej poinformowała, że wbrew medialnym informacjom, nie ma żadnych nowych środków unijnych, które mogą zostać wykorzystane na cele związane z niesieniem pomocy Ukraińcom przebywającym w Polsce. Na forum unijnym, polski rząd przedstawił inicjatywę stworzenia „funduszu pomocowego”. Instytucje unijne, do tej pory, nie podjęły żadnych dalszych decyzji z tej sprawie. Pani Minister wyjaśniła, że politycy i niektóre media wspominają o kwocie pomocy rzędu 3,5 mld euro, ale są to środki z funduszy już przyznanych Polsce i innym krajom zaangażowanym w pomoc uchodźcom. Polska, jeden z liderów wykorzystania środków unijnych, dokonała już alokacji większości środków z obecnej perspektywy. Ministerstwo widzi dodatkowe możliwości finansowania pomocy poprzez zwiększenie wartości projektów, a także ich uzupełnienie o koszty związane z niesieniem pomocy. Jednak dotyczy to tylko projektów, które nie zostały objęte przepisami o pomocy publicznej oraz tych, które wpisują się w ramy programów unijnych. Minister podsumowała swoją wypowiedź, stwierdzając, że realnie Polska ma dyspozycji około 240-250 mln euro. Trwają starania o zwiększenie tych kwot. Rząd rozważa ponadto, za zgodą Komisji Europejskiej, wydłużenie okresu rozliczenia środków z perspektywy 2020, poza rok 2023.
200 TYSIĘCY DZIECI Z UKRAINY W POLSKICH SZKOŁACH
Dyrektor Generalny w Ministerstwie Edukacji i Nauki przekazał informację o tym, że w polski system edukacji objął nauką 197 207 uczniów z Ukrainy. Mogą oni uczyć się w systemie zajęć przygotowawczych albo w systemie integracyjnym. 38 489 uczniów w 362 szkołach uczęszcza na zajęcia przygotowawcze. Inni uczą się z polskimi dziećmi. MEN podjął tez działania, aby umożliwić nauczanie zdalne dzieci przebywających na terytorium Polski, ale w oparciu o system ukraiński. Potrzebny do tego sprzęt jest właśnie przekazywany.
Minister Bromber, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia przypomniał, że odformalizowano procedury zatrudniania lekarzy z Ukrainy, Białorusi i Kazachstanu. Dotąd wydano 1 300 zgód na zatrudnienie w służbie zdrowia dla osób, które przybyły z tych trzech krajów. Z samej Ukrainy taką zgodę otrzymało 800 osób. Ponadto, jak wyjaśniał Minister, Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego otrzymało około 3 000 zgłoszeń na specjalistyczne szkolenia z języka polskiego. Szkolenia takie ułatwiają potem kursantom uzyskanie potrzebnych uprawnień do pracy w Polsce. W trakcie spotkania podkreślano, że wraz z upływem czasu, widać jak w trudnej psychologicznie sytuacji znajdują się kobiety, które z dziećmi przybyły do Polski. Coraz gorzej sobie z tym radzą. To samo dotyczy dzieci. Jako przykład trudności, jakie się pojawiają, opisano przypadek dziewczynki, która tęskniąc za ojcem walczącym na Ukrainie, wróciła do niego. Mówiono, że w mniejszych miejscowościach spotyka się problemy z dostępnością do służby zdrowia. Podniesiono sprawę osób przymusowo wysiedlanych z Ukrainy na tereny rosyjskie. Polskie NGO-sy mają doświadczenie w pracy z takimi osobami i ułatwiają im przyjazd na teren UE, aby ich chronić przed dalszą agresją ze strony Rosjan.
W czasie intensywnej dyskusji, przedstawiciele NGO-sów wyrazili sugestię, aby Rząd RP zdefiniował strategiczne obszary pomocy uchodźcom, w których chciałby współpracować w przyszłości z organizacjami pozarządowymi. Mowa tu o współdziałaniu w ramach programów, które już realizują organizacje pozarządowe, ale i o dodatkowych inicjatywach i środkach, które można pozyskać również ze źródeł międzynarodowych. Padła propozycja, aby powstała baza ofert pomocy, jaka mogą zaoferować organizacje pozarządowe i osoby wspierające uchodźców. Na zakończenie ustalono, że sprawy indywidualne i dodatkowe, szczegółowe pytania zostaną przekazane mailowo do poszczególnych ministerstw tak, aby można było wypracować wspólne rozwiązania dla zgłaszanych problemów i inicjatyw.
Minister Szefernaker zaproponował, aby kolejne spotkanie w obecnej formule, odbyło się we czwartek, 19 maja o godzinie 12.00. Poprosił, aby w miarę możliwości, zdefiniować wcześniej najważniejsze sprawy, aby strona rządowa mogła przygotować konkretne propozycje rozwiązań.